De rauwheid van Marrakech

Kippen worden hier, terwijl je wacht, de nek om gedraaid. In de kleine stalletjes boven het hoofd van de marktkoopman lopen ze eerst nog vrij rond te dribbelen in hun kleine hokjes om daarna het leven te bekopen oog in oog met een scherp hakmes. Vrouwen en kinderen kijken ernaar zonder iets van afschuw. Deze kip ligt vanavond op je bord. Verser kan niet. In de medina van Marrakech in de kasba logeer ik een authentieke Riad. Elke morgen als ik de deur uitstap, kom ik in een andere wereld. In de nauwe steegjes staan kleine fruitstalletjes, kleden met verse kruiden naast plastic kratten vol verse vis. Het ruikt er een beetje naar dood vlees, niet de prettigste geur. Een deur verder smeed de werkman een nieuwe deur van staal. De vonken vliegen in het rond. Iets verderop ruik ik de verse houtkrullen van de timmerman die kleine krukjes en nieuwe deuren maakt. De pigmenten en parfums van de plaatselijke apotheek liggen aanlokkelijk uitgestald in rieten manden. Waar het kan, wordt het in mooie hoge punten opgestapeld en gevormd. 

De mannen bieden hun waar aan op de markt en staan in de winkels. De vrouwen lopen in deze wijk voornamelijk in traditionele kledij met bedekt hoofd. Het voelt ongepast om hier al te bloot rond te lopen. Het domein van de vrouw is thuis en in de Riad serveren de vrouwen het ontbijt. De man rekent af na verblijf. Ik proef een strenge rollenscheiding die we in Nederland niet meer kennen op die manier. 
Op een dag laten we ons rond rijden in de Riksja voor toeristen, een versierde koets getrokken door twee paarden. Maar eerst onderhandelen over de prijs. De vraagprijs van 400 voor een rondrit daalt al gauw naar 200 voor een enkele reis naar de moskee. Ik zet in op 100 dirham waarna we ergens in het midden uitkomen. De koetsier lijkt zijn paarden extra hard te slaan met de zweep om de lagere ritprijs te compenseren. Onderhandelen met een vrouw en dan bakzeil halen, een grotere afgang is er niet bedenk ik terwijl de uitlaatgassen zich vermengen met de geur van paardendrollen. Bij het uitstappen keurt hij ons geen blik waardig en pakt zijn geld uitdrukkingsloos aan. Maar dat gebeurt vaker. Met veel tamtam wordt je een winkel ingeloodst, alles wordt uitgelegd met het doel iets te verkopen. Als de buit binnen is, kan er vaak geen afscheidsgroet vanaf. De vaak jonge knullen staan al weer klaar om hun volgende 'slachtoffer' binnen te halen. Zodra je deze strategie door hebt, kun je je beleid erop aanpassen en je wat assertiever opstellen. Niet met iedereen meelopen. De meeste mensen zijn aardig en helpen je graag. Of het nu om een geldautomaat gaat of om de weg naar je Riad. Een Riad is een soort bed en breakfast in Marokkaanse stijl. Het is eenvoudig en goedkoper dan een hotel. Minder luxe maar ook authentiek en dichtbij de mensen. Ik ben blij met de drie Riads die we gereserveerd hebben in Marrakech, Rabat en Fez. De temperatuur is goed voor de tijd van het jaar (eind februari) zonnig en rond de twintig graden.

Een mooi en groen uitstapje om de drukte van de stad even te ontvluchten is het bezoek aan een tuin. Er zijn er verschillende in Marrakech. Een van de bekendste tuinen is de Jardin Majorelle. Een prachtig aangelegde tuin met cactussen, palmbomen en bloeiende bloemen. Bovendien is hier de as uitgestrooid van Yves Saint Laurent en zijn laatste rustplaats. In de mooie binnentuin kun je heerlijk lunchen en koffie drinken.
In de avond eten op het grote plein Jemaa El Fna is een bijzondere ervaring. De lucht kleurt langzaam rood achter de moskee en de zon verdwijnt achter de horizon. Het plein komt nu tot leven. Groepen muzikanten, jongleurs en mannen met belletjes strijden om je aandacht. Foto's maken wordt niet altijd gewaardeerd of je moet betalen. De geuren van gebakken vis en geroosterde kip vullen mijn neusgaten. Jongens met folders trekken aan je mouw en verleiden je om in hun kraam te komen eten. De avond is gevallen en alle kraampjes zijn verlicht. Er staan houten picknickbanken waar toeristen en locals hun avondeten gebruiken. Ook kinderen eten gezellig mee. Uiteindelijk belanden we in een kraampje en laten ons trakteren op vlees en vis, aubergine en paprika met couscous en olijven. Veel te veel maar wel smakelijk.

Snijbonensnijder

Als kunstenaar bof ik met een creatief beroep. Je onderdompelen in kleur en vorm en iets scheppen uit het niets geeft veel voldoening. Toc...